ضد یخ خودرو چیست و چه زمانی باید آن را تعویض کرد؟
در خودرو مایعات زیادی مانند روغن موتور مورد استفاده قرار می گیرد که هر کدام وظیفه مخصوص به خود را دارند. ضد یخ خودرو نوعی مایع می باشد که دارای خاصیت های مختلف می باشد و در مدار خنک کننده موتور مورد استفاده قرار می گیرد. بطور خلاصه می توان گفت که این مایع از یخ زدن آب در رادیاتور و سایر قسمت های موتور در هوای سرد جلوگیری می کند. همچنین از جوش آمدن آب در رادیاتور در هوای گرم جلوگیری می کند.
کاربردهای ضد یخ خودرو
ضد یخ خودرو کاربردهای مختلفی دارد، از جمله:
- جلوگیری از یخ زدن آب در رادیاتور و سایر قسمت های موتور در هوای سرد
- جلوگیری از جوش آمدن آب در رادیاتور در هوای گرم
- جلوگیری از خوردگی و رسوب در سیستم خنک کننده
- افزایش عمر مفید موتور
ویژگی های ضد یخ خوب برای خودرو
می دانیم که آب در دمای حدود صفر درجه یخ می زند و یخ زدن با افزایش حجم آب همراه است. قدرت افزایش حجم آب در هنگام یخ زدن آنقدر بالا است که می تواند به هر چیزی از جمله بلوک سیلندر آسیب برساند. افزایش و کاهش ارتفاع بر تغییر دمای یخ زدن آب تاثیرگذار است. هنگامیکه آب گرم می شود و به دمای جوش می رسد، انرژی زیادی آزاد می شود که می تواند به قسمت های مختلف موتور آسیب برساند. برای محافظت از موتور در مقابل یخ زدگی و جوش آمدن آب، از مایعی تحت عنوان ضد یخ و ضد جوش استفاده می شود که دمای یخ زدگی آن نسبت به آب پائین تر و دمای جوش آمدن آن نسبه به آب بالاتر است.
ضد یخ خودرو باید دارای ویژگی های زیر باشد:
- نقطه انجماد پایین: ضد یخ باید در دمای پایین منجمد نشود تا از یخ زدن آب در رادیاتور و سایر قسمت های موتور جلوگیری کند.
- نقطه جوش بالا: ضد یخ باید در دمای بالا جوش نکند تا از جوش آمدن آب در رادیاتور جلوگیری کند.
- محافظت در برابر خوردگی: ضد یخ باید از خوردگی و رسوب در سیستم خنک کننده جلوگیری کند.
- سازگاری با مواد: ضد یخ باید با مواد و آلیاژهای قطعات موجود در سیستم خنک کننده سازگار باشد.
انواع ضد یخ خودرو
ضد یخ خودرو در انواع مختلفی موجود است، از جمله:
- ضد یخ پایه آب: این نوع ضد یخ از آب و اتیلن گلیکول ساخته شده است.
- ضد یخ پایه اتیلن گلیکول: این نوع ضد یخ از اتیلن گلیکول و افزودنی های مختلف ساخته شده است.
- ضد یخ پایه گلیکول: این نوع ضد یخ از گلیکول و افزودنی های مختلف ساخته شده است.
ضد یخ پایه آب
ضد یخ پایه آب ارزان ترین نوع ضد یخ است. این نوع ضد یخ از آب و اتیلن گلیکول ساخته شده است. اتیلن گلیکول نقطه انجماد آب را کاهش می دهد و از یخ زدن آن در هوای سرد جلوگیری می کند.
ضد یخ پایه اتیلن گلیکول
ضد یخ پایه اتیلن گلیکول از اتیلن گلیکول و افزودنی های مختلف ساخته شده است. اتیلن گلیکول نقطه انجماد آب را کاهش می دهد و از یخ زدن آن در هوای سرد جلوگیری می کند. افزودنی های موجود در ضد یخ پایه اتیلن گلیکول از خوردگی و رسوب در سیستم خنک کننده جلوگیری می کنند.
ضد یخ پایه گلیکول
ضد یخ پایه گلیکول از گلیکول و افزودنی های مختلف ساخته شده است. گلیکول نقطه انجماد آب را کاهش می دهد و از یخ زدن آن در هوای سرد جلوگیری می کند. افزودنی های موجود در ضد یخ پایه گلیکول از خوردگی و رسوب در سیستم خنک کننده جلوگیری می کنند.
نحوه انتخاب ضد یخ خودرو
برای انتخاب ضد یخ خودرو باید به نکات زیر توجه کنید:
- نوع موتور: ضد یخ باید با نوع موتور خودرو سازگار باشد.
- شرایط آب و هوایی: ضد یخ باید با شرایط آب و هوایی منطقه ای که خودرو در آن تردد می کند سازگار باشد.
- توصیه های سازنده خودرو: باید از ضد یخ توصیه شده توسط سازنده خودرو استفاده کنید.
نحوه تعویض ضد یخ خودرو
تعویض ضد یخ خودرو و انجام عملیات هواگیری، بسیار مهم است و در صورت اشتباه ممکن است به موتور آسیب برسد لذا توصیه می شود که برای تعویض ضد یخ خودرو به یکی از نمایندگی های رسمی رنو در سرتاسر کشور مراجعه کنید و انجام آنرا به عهده ایشان بگذارید. فرآیندی که در نمایندگی های مجاز برای تعویض ضد یخ خودرو انجام می شود، به شرح زیر است:
1. موتور خودرو خاموش می شود و اجازه داده می شود تا زمان سپری شده و خنک شود.
2. پیچ تخلیه رادیاتور و یا یکی از شلنگ های مربوط به رادیاتور باز می شود تا مایع خنک کننده قدیمی تخلیه گردد.
3. رادیاتور با آب شسته می شود.
4. پیچ تخلیه رادیاتور و یا شلنگی که باز شده بود، بسته می شود.
5. ضد یخ جدید با نسبت مناسب با مایع مخصوص رادیاتور(آب) مخلوط شده و به رادیاتور اضافه می شود و عملیات هواگیری انجام می گردد.
توجه: عملیات فوق به ظاهر ساده است ولی دارای پیچیدگی ها و نکات ظریف مربوط به خود می باشد، بطور مثال یکی از مهم ترین مراحل تعویض ضدیخ، عملیات هواگیری است، چنانچه این کار به درستی انجام نگیرد، موتور به شدت آسیب دیده و هزینه های زیادی را به دنبال خواهد داشت. نکته دیگری که باید رعایت گردد نسبت مخلوط شدن آب رادیاتور و مایع ضدیخ استکه چنانچه به درستی انجام نگیرد، ممکن است پیامدهای زیادی به دنبال داشته باشد. به همین دلیل است که توصیه می شود عملیات تعویض ضدیخ در نمایندگی و توسط کارشناس آموزش دیده انجام گیرد.
زمان تعویض ضد یخ خودرو
ضد یخ خودرو باید هر 2 سال یا هر 30000 تا 50000 کیلومتر تعویض شود. این زمان به عواملی مانند شرایط آب و هوایی، نوع ضد یخ و میزان استفاده از خودرو بستگی دارد.
در شرایط آب و هوایی سرد، ضد یخ باید زودتر تعویض شود. زیرا ضد یخ در دماهای پایین سریعتر از بین می رود. همچنین، اگر از ضد یخ با کیفیت پایین استفاده کنید، باید آن را زودتر تعویض کنید.
مشکلات ناشی از دیر تعویض کردن ضد یخ
اگر ضد یخ خودرو را به موقع تعویض نکنید، ممکن است مشکلات زیر برای خودرو ایجاد شود:
- یخ زدن مایع خنک کننده: اگر ضد یخ خودرو به موقع تعویض نشود، ممکن است خاصیت ضد انجماد خود را از دست بدهد. در این صورت، در دماهای پایین، مایع خنک کننده یخ می زند و می تواند باعث آسیب دیدن موتور شود.
- جوشیدن مایع خنک کننده: اگر ضد یخ خودرو به موقع تعویض نشود، ممکن است خاصیت ضد جوش خود را از دست بدهد. در این صورت، در دماهای بالا، مایع خنک کننده می جوشد و می تواند باعث آسیب دیدن موتور شود.
- خوردگی قطعات سیستم خنک کننده: ضد یخ از خوردگی قطعات فلزی سیستم خنک کننده جلوگیری می کند. اگر ضد یخ به موقع تعویض نشود، خاصیت ضد خوردگی خود را از دست می دهد و می تواند باعث خوردگی قطعات سیستم خنک کننده شود.
- رسوب در سیستم خنک کننده: ضد یخ از تشکیل رسوب در سیستم خنک کننده جلوگیری می کند. اگر ضد یخ به موقع تعویض نشود، خاصیت ضد رسوب خود را از دست می دهد و می تواند باعث تشکیل رسوب در سیستم خنک کننده شود.
نحوه تشخیص نیاز به تعویض ضد یخ
همانطور که عنوان شد ضدیخ لازم است مطابق یک جدول زمانی که در دفترچه راهنمای مشتری درج شده است، تعویض گردد و نباید بصورت سلیقه ای و بر اساس مشاهده در خصوص تعویض آن، تصمیم گیری نمود. با این حال موارد زیر می تواند برای تشخیص نیاز به تعویض ضد یخ، مورد توجه قرار گیرد:
- رنگ ضد یخ: اگر رنگ ضد یخ تغییر کرده باشد، نشان دهنده این است که خاصیت خود را از دست داده است و باید تعویض شود.
- بوی ضد یخ: اگر ضد یخ بوی تند یا غیرعادی داشته باشد، نشان دهنده این است که خاصیت خود را از دست داده است و باید تعویض شود.
- غلظت ضد یخ: اگر غلظت ضد یخ کاهش یافته باشد، نشان دهنده این است که خاصیت خود را از دست داده است و باید تعویض شود.
- وجود نشتی در سیستم خنک کننده: اگر در سیستم خنک کننده نشتی وجود داشته باشد، ضد یخ به سرعت از بین می رود و باید زودتر از موعد تعویض شود.
نکات ایمنی هنگام کار با ضد یخ
علاوه بر اینکه فرآیند تعویض ضدیخ مهم است و و لازم است توسط یک کارشناس آموزش دیده شده، تعویض گردد باید در نظر داشت که ضد یخ حاوی مواد شیمیایی مضری است که می تواند برای سلامتی انسان و محیط زیست خطرناک باشد لذا در نمایندگی ها همواره نکات زیر رعایت می شود:
- از دستکش و عینک ایمنی استفاده می شود.
- از ریختن ضد یخ در محیط زیست خودداری می گردد.
- اگر ضد یخ در محیط زیست ریخت، با آب رقیق و سپس جمع آوری می شود.