خواب عمیق خودرو: بلای جان سیستم سوخت‌رسانی و موتور
وقتی صحبت از عدم استفاده از خودرو برای مدت طولانی می‌شود، بیشتر صاحبان خودرو نگرانی خود را صرفاً در خصوص باتری خودرو اظهار می‌کنند، بعضی دیگر که دارای اندک اطلاعات بیشتری هستند، لاستیک‌ها را نیز مستعد برای فرسوده‌شدن می‌دانند، این در حالی است که معدود رانندگانی هستند که فکر و ذهنشان به سمت آسیب دیدن سیستم سوخت‌رسانی و موتور خودرو متوجه می‌گردد. در این میان، صاحبان خودروهای کلکسیونی و قدیمی که خودرو ایشان کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد و اکثرا در پارکینگ‌ها به‌شدت مراقبت می‌شود و صرفاً برای مراسم خاص و نمایشگاه‌ها در معرض دید عموم قرار می‌گیرد، به این امر واقف هستند زیرا یا از آسیب دیدن پمپ بنزین و مدار سوخت‌رسانی و حتی موتور خودرو به دلیل عدم استفاده خودرو به مدت طولانی اطلاع دارند و یا تجربه تلخی دراین‌خصوص داشته و یا از دیگر همکاران و دوستان خود، مضرات عدم استفاده از خودرو برای مدت طولانی را شنیده‌اند.
مواد ناخالص زیادی همانند انواع آلاینده‌ها، رسوبات، گردوخاک، کثیفی‌ها و حتی آب در مسیر جابه‌جایی از پالایشگاه تا جایگاه توزیع سوخت توسط خودروهای سنگین حمل و نهایتاً انتقال به باک خودرو، با بنزین مخلوط می‌شود. بعضی از این مواد امکان حل‌شدن در بنزین را ندارند و چنانچه بنزین برای مدت زیادی در باک به‌صورت راکد و بدون حرکت باقی بماند، ته‌نشین می‌شوند.
از طرفی دیگر، بنزین به‌شدت مستعد برای بخارشدن است و چنانچه کوچک‌ترین منفذ و یا روزنه‌ای خصوصاً در محلی که درب باک بسته می‌شود، وجود داشته باشد، بخار بنزین به بیرون راه پیدا کرده و این امر موجب می‌شود تا غلظت ناخالصی‌ها در بنزینی که در داخل باک برای مدت‌ها به‌صورت ساکن قرار گرفته است، بیشتر شود، به عبارت دیگر برخی عناصر سبک تشکیل دهنده بنزین، استعداد زیادی برای تبخیرشدن را دارا هستند که این فرایند باوجود یک منفذ به بیرون از باک سرعت خواهد گرفت. تبخیرشدن عناصر تشکیل دهنده بنزین می‌تواند موجب کاهش قابلیت سوخت شده و روشن شدن موتور را با مشکل مواجه کند، اگر محیطی که خودرو در آن قرار دارد، گرم باشد، عمل بخارشدن سریع‌تر انجام شده و باعث تشکیل نوعی لجن و کثافت در کف باک می‌گردد. بنزینی که غلظت آن زیاد شده باشد، به مرور تیره‌رنگ شده، شفافیت خود را از دست داده و بوی آن به‌شدت مشمئزکننده و تهوع‌آور می‌گردد. این ناخالصی‌ها به قطعات مختلف پمپ بنزین چسبیده و در عملکرد پمپ بنزین به‌شدت اختلال ایجاد می‌کنند.
لجن‌ها و کثیفی‌ها از فیلتر بنزین عبور کرده و به داخل ریل سوخت و انژکتورها و در خودروهایی که مجهز به سیستم GDI هستند، به پمپ بنزین فشار بالا نیز راه می‌یابند و موجب گرفتگی و آسیب رسیدن به همه آنها می‌گردد.
چنانچه خودرو روشن شود، وضعیت بدتر خواهد شد زیرا ناخالصی‌ها و لجن‌ها به داخل موتور راه پیدا می‌کنند. در بررسی چندین مورد از خودروهایی که با چنین وضعیتی مواجه شده‌اند، مشخص شده که لجن‌ها و کثیفی‌ها به سوپاپ‌های ورودی رسیده و موجب شده تا اطراف ساق سوپاپ را در بر بگیرند و در نهایت موجب عدم بازگشت سوپاپ به نشیمنگاه خود (سیت) شده و برخورد پیستون به سوپاپ ها، باعث آسیب دیدن شدید آنها شود.
مشکل دیگری که ممکن است در اثر عدم حرکت خودرو توسط مواد موجود در باک خودرو ایجاد شود، این است که چنانچه در باک بنزین، آب وجود داشته باشد، به دلیل اینکه جرم حجمی بنزین نسبت به آب سبک‌تر است لذا بنزین در قسمت بالاتر قرار می‌گیرد و آب موجود در باک، پمپ بنزین را احاطه کرده و موجب زنگ‌زدن قطعات فلزی پمپ بنزین می‌شود و موجب عدم چرخش و سوختن موتور برقی موجود در آن شده و بنزین به سمت ریل سوخت ارسال نمی‌گردد.
نتیجه‌گیری:
رهاکردن خودرو برای مدت طولانی و عدم استفاده از آن علاوه بر اینکه می‌تواند مشکلاتی را برای بخش‌های مختلف خودرو همانند باتری، لاستیک‌ها و غیره ایجاد کند، به واسطه بنزینی که در باک بی‌حرکت می‌ماند ممکن است باعث تشکیل رسوب، لجن و کثیفی در باک، آسیب به پمپ بنزین داخل باک، صدمه دیدن پمپ بنزین فشار بالا (در خودروهایی که دارای سیستم GDI هستند)، خرابی و زنگ‌زدگی پمپ سوخت، گرفتگی مسیر سوخت‌رسانی و ریل سوخت و آسیب شدید به موتور شود لذا توصیه می‌شود تا از عدم استفاده از خودرو برای مدت طولانی، پرهیز نماید و حتی‌الامکان در مواقعی که قصد دارید برای مدتی از خودرو استفاده نکنید، باک خودرو را پر نگهدارید و نشت‌بندی درب باک را به‌دقت کنترل نماید.
البته در نظر داشته باشید که وجود بنزین زیاد در داخل باک، در زمانی که خودرو در یک پارکینگ قرار دارد، خالی از خطر نمی‌باشد لذا لازم است موارد ایمنی در پارکینگ از جمله سیستم تهویه و سیستم هشدار و اطفای حریق وجود داشته باشد.
اگر خودرو را مدتی بلااستفاده رها نموده‌اید و امکان پُرکردن باک فراهم نبوده و یا انجام این کار فراموش شده است، می‌بایست بدون استارت‌زدن، بنزین را از داخل باک تخلیه و داخل آن را شستشو داده شود که این کار با توجه به ظرافت‌ها و خطراتی که به همراه دارد، می‌بایست توسط یک تکنسین که آموزش‌های لازم را دیده باشد، انجام گیرد. شاید لازم باشد بدون اینکه موتور خودرو روشن شود، چندین بار باک خودرو از بنزین پر شده و با جداسازی لوله بنزین از سمت رله سوخت و فعال‌کردن رله مربوط به آن، سوخت از مسیر بنزین تا ریل سوخت تخلیه شود (خصوصاً برای خودروهایی که مجهز به سیستم GDI هستند)
تا مسیر سیستم سوخت‌رسانی از داخل باک تا ریل سوخت، به طور کامل شستشو گردد و به قطعات آن و همچنین موتور خودرو آسیب وارد نشود.
قطعاً این کار می‌بایست توسط یک متخصص انجام گیرد.
نویسنده: حسین شیره جینی، مسئول پشتیبانی فنی و گارانتی شبکه نمایندگی های خدمات پس از فروش رنو ایران