چرا دیفرانسیل در خودرو اهمیت دارد

دیفرانسیل قطعه ای است در زیر خودرو بین دو چرخ جلو یا عقب که قدرت موتور را بین دو چرخ تقسیم می کند. بعضی ماشین ها دو دیفرانسیل هستند.

در اتومبیل یا دیگر وسائلی که دارای چرخ با نیروی محرکه هستند، دیفرانسیل ها قسمتی از وسائل انتقال نیروی محرکه هستند که سبب می‌شوند چرخ‌ها با سرعت‌های مختلف و با نیرویی مساوی بچرخند. وظیفهٔ انتقال حرکت از جعبه دنده به چرخ ها را بر عهده دارد.

از آغاز اختراع اتومبیل موضوع گردش سریع چرخ‌های عقب خودرو در سر پیچ‌ها فکر مهندسان را به خود مشغول کرده بود. چرا که در سر پیچ ها چرخی که در خارج پیچ است بایستی سریع تر از چرخی که در داخل پیچ است حرکت نمایند و اگر هر دوی چرخ‌ها در روی یک محور واحد سوار شوند ممکن نیست این عمل بدون واژگون شدن خودرو صورت گیرد.

حل این مشکل به وسیله دستگاهی به نام دیفرانسیل انجام گرفت. حرکت چرخ‌ها روی محور جداگانه ای به نام میل پلوس سوار شده عمل دیفرانسیل تقسیم قدرت موتور به هر یک از چرخ ها است، بسته به احتیاج آنها. یعنی در سر پیچ ها چرخی که در خارج است و بایستی دایره بزرگتری بزند قدرت بیشتری دریافت داشته و برعکس چرخ دیگر کمتر قدرت دریافت می‌دارد.

راز این قطعه را باید در قوانین فیزیک و نحوه محاسبه سرعت خطی و رابطه آن با سرعت زاویه ای دانست. زمانی که خودرو در یک محور مدور در حال حرکت است از آنجایی که شعاع حرکت چرخ های درونی و بیرونی با یکدیگر متفاوت است این دو چرخ برای اینکه در یک راستا قرار گیرند باید سرعت متفاوتی را داشته باشند که در نتیجه این تفاوت سرعت، خودرو دچار واژگونی خواهد شد. بنابراین مهندسین خودرو قطعه ای به نام دیفراسنیل را طراحی کردند تا میزان سرعت و قدرت وارده با چرخ های خودرو را تنظیم کنند.

وجود دیفرانسیل در خودروها نه تنها خطر واژگونی خودرو در پیچ ها را کاهش می دهد بلکه شعاع حرکت خودرو را نیز افزایش می دهد.همچنین یکی دیگر از وظایف دیفرانسیل در خودرو افزایش قدرت گشتاور خودرو است و این کار در دیفرانسیل توسط پینیون و کرانویل انجام می‌شود. در صورتی که خودرو دارای میل گاردان باشد دیفرانسیل بعد از میل گاردان قرار می گیرد و اگر خودرو دارای میل گاردان نباشد دیفرانسیل بعد از گیربکس قرار خواهد گرفت و بعد از دیفرانسیل پلوس ها قرار دارند.

دیفرانسیل از ۶ قسمت تشکیل شده است که عبارتند از: هوزینگ، واشر مسی، دنده پلوس، هرزگرد، پینیون و کرانویل؛ هر کدام از این قطعات بخشی از وظایف مکانیکی دیفرانسیل را بر عهده دارند.

یکی دیگر از وظابف این قطعه مهم خودرو این است که در زمان کاهش دنده به عنوان آخرین بخش وارد عمل شده و دور و گشتاور خودرو را کاهش می دهد.

در سیستم خودروهای ۴ چرخ متحرک (4WD) که قدیمی تر است، قدرت موتور با استفاده از دو جعبه دنده و دو دیفرانسیل به چرخ ها منتقل می شود، در حالت عادی و رانندگی در شهر و اتوبان موتور چرخ های عقب را می چرخاند، در صورت نیاز و در شرایط ناهموار جاده راننده با درگیر کردن جعبه دنده دوم می تواند قدرت را به هر ۴ چرخ منتقل کند. این سیستم در خودروهای شاسی بلند بزرگ با نیاز به قابلیت آفرود زیاد استفاده می شود.

اما در سیستم تمام چرخ متحرک (AWD) از سه دیفرانسیل برای کنترل قدرت وارد به محور جلو و عقب استفاده می شود. در این سیستم یک دیفرانسیل مرکزی انتقال گشتاور به محور عقب و جلو را تعیین می کند و دیفرانسیل هر محور قدرت انتقالی به هر چرخ را مشخص می کند. از این سیستم معمولاً در خودروهای کراس اوور یا خودروهای شاسی بلند شهری استفاده می شود.

علائم خرابی دیفرانسیل

دیفرانسیل و پلوس آخرین قطعاتی هستند که نیروی موتور را به چرخ ها می رسانند بنابراین مراقبت از آنها از اهمیت بالایی برخوردار است.

یکی از متداول ترین ایراداتی که در دیفرانسیل ها پیش می آید صدای زوزه کشیدن در آنها است. این صدای که معمولاً ناشی از لقی بین کرانویل و پینیون یا خرابی بلبرینگ های داخلی دیفرانسیل است در دورهای بالاتر آزار دهنده تر نیز می شود. روانکاری نامناسب یا فشار به دیفرانسیل منجر به ساییدگی کرانویل، پینینون یا خرابی بلبرینگ ها می شود و معمولاً این ایراد با تعویض این قطعات برطرف می شود.

از دیگر مشکلات مرسوم در دیفراسنیل گرم کردن آن است که باعث کاهش کیفیت روانکاری آن و در نتیجه آسیب به قطعات داخلی دیفرانسیل می شود. وجود گل و لای یا آلودگی روی پوسته دیفرانسیل و کاهش تبادل گرمایی با محیط می تواند یکی از دلایل این اتفاق باشد. همچنین در صورتی که واسکازین درون این قطعه کم باشد می تواند منجر به سایش دنده ها بر اثر حرکت بر روی بکدیگر و تولید گرما شود. گرم شدن دیفرانسیل را می توان با دست زدن به آن بررسی کرد.

در برخی مواقع از دیفرانسیل ضربه احساس می شود که می تواند به دلیل ساییدگی درونی قطعات یا خرابی بلبرینگ های هوزینگ آن باشد که با تعویض قطعه معیوب این ایراد نیز برطرف می شود.

در صورتی که فشار زیادی به پلوس وارد شود ممکن است این قطعه که در ارتباط مستقیم با دیفرانسیل است دچار بریدگی و در نهایت عدم حرکت خودرو شود.

همانطور که گفته شد دیفرانسیل نقش بسیار مهمی در خودرو ایفا می کند و بررسی و اطمینان از عملکرد آن نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. بنابراین توصیه مجله رنو ایران به شما این است که در صورت نیاز و وجود هرگونه مشکلات ذکر شده به یکی از نمایندگی خدمات پس از فروش رنو در سراسر کشور مراجعه کنید.