چرا هنگام ترمز زدن فرمان خودرو شما می لرزد؟

آیا تا به حال با ماشین خود که روان کار می کند در جاده گشت و گذار کرده اید، متوجه شده اید که در یک روز سرد و در هنگام ترمز گرفتن، ناگهان فرمان خودرو شما شروع به لرزیدن می کند؟ چیزی که در آن لحظه به ذهن شما می آید این است که روی یک خط آسفالت نشده روی جاده رانندگی می کنید. این یک حدس و گمان است، اما به احتمال زیاد مشکلی در ماشین شما وجود دارد. حال این سوال مطرح می شود که "چه چیزی باعث لرزش فرمان، هنگام ترمزگیری می شود؟" چندین پاسخ احتمالی برای این پرسش وجود دارد که بعضی از آنها بیشتر از بقیه احتمال دارد.

ارتعاشات در ستون فرمان می تواند به دلایل مختلفی از قبیل دسته موتور خراب، رینگ چرخ های آسیب دیده، مهره ها و یا پیچ های شل شده باشد. اما لرزشهائی که به این دلایل ممکن است بوجود آید، اغلب در حین حرکت و زمانیکه راننده ترمز نگرفته است و مخصوصا هنگام عبور از روی دست اندازها، نیز ممکن است ایجاد شود و چنانچه لرزش فرمان فقط در هنگام ترمز کردن ایجاد شود، اغلب دلایل دیگری دارد و اکثرا به خاطر وجود مشکل در دیسک های چرخ می باشد.

"دیسک چرخ چیست؟" دیسک های چرخ قطعاتی هستند که برای جلوگیری از توقف اتومبیل شما، لنت های ترمز از دو طرف آنها را فشار می دهند و با ایجاد اصطکاک، موجب کاهش و نهایتا توقف کامل خودرو می شوند، به عبارت دیگر، نقش آنها در سیستم ترمز بسیار مهم هستند. اینکه چرا ممکن است باعث لرزش فرمان در هنگام ترمز شوند ، نیاز به بررسی نحوه کار دیسک ها دارد.

دیسک های چرخ معمولاً از فلز با آلیاژهای مخصوصی ساخته می شوند و بسته به مشخصات فنی خودروی شما، دارای ابعاد و ضخامت های متفاوتی هستند. همانطور که گفته شد وقتی ترمز می گیرید، لنت های ترمز از دو طرف به دیسک های چرخ فشرده می شوند که این عمل موجب ایجاد اصطکاک شده و با توجه به اینکه راننده تا چه میزان پدال ترمز را فشار دهد و چه میزان اصطکاک ایجاد شود، سرعت خودرو کم شده و یا از حرکت باز می ایستد. ایجاد اصطکاک موجب می شود تا دیسک ها و لنت های ترمز به شدت گرم شوند و دمای آنها بالا برود، البته محل نصب لنت ها و دیسک ها در جائی می باشند که در معرض عبور هوا هستند و بدین ترتیب خنک می شوند ولی به هر حال سرعت خنک شدن این قطعات از سرعت افزایش دمای آنها خیلی کمتر است لذا دیسک ها و لنت ها همیشه دارای دمای بالائی هستند و این مسئله موجب می شود تا همواره آسیب پذیر باشند.

تصور کنید که در یک ظهر گرم و آفتابی تابستان، در یک جاده سرازیری پر خم و پیچ در حال حرکت هستید و برای جلوگیری از افزایش بیش از حد سرعت خودرو، مدام به پدال ترمز فشار می آورید، در این شرایط دمای دیسک های چرخ به شدت بالا رفته و دیسک ها به شدت آسیب پذیر شده اند، چنانچه چرخ های خودرو در یک چاله پر از آب بیفتد و بطور ناگهانی حجم زیادی از آب به دیسک های چرخها پاشیده شود، دیسک های چرخ دچار شوک حرارتی شده و ممکن است به شدت آسیب دیده و تاب بردارند، این تاب برداشتن دیسک ها پیامدهای زیادی به دنبال دارد که یکی از آنها لرزش فرمان است، علاوه بر این، وقتی راننده پدال ترمز را فشار می دهد، پدال ترمز در زیر پا اندکی بالا و پائین می رود که دلیلی آن همان پدیده تاب برداشتن دیسک های چرخ به دلیل شوک حرارتی می باشد. دیسک های چرخ حتی اگر به شکلی که توضیح داده شد، دچار شوک حرارتی نشوند، در اثر سرد و گرم شدن و به مرور زمان تحت تنش های حرارتی قرار گرفته و فرسوده می شوند، وقتی این اتفاق می افتد، دیسک ها ممکن است در نقاط خاص نازک شوند یا تاب پیدا کند. در این حالت وقتی راننده پدال ترمز را فشار می دهد و لنت های ترمز دیسک های چرخ را می فشارند، تاب برداشتن و یا عدم یکنواخت بودن ضخامت دیسک های چرخ و دیگر نقص های بوجود آمده،  باعث می شوند تا ضرباتی به لنت ها، کلیپرها و دیگر قطعات سیستم تعلیق و فرمان خودرو وارد شده و سپس آنها به فرمان منتقل شوند.

راه حلهایی برای لرزش فرمان، هنگام ترمز

اولین قدم برای یافتن راه حلی برای یک فرمان که هنگام ترمز، لرزش دارد، تعیین علت لرزش است. همانطور که اشاره کردیم، بیشتر وقت ها، علت لرزش فرمان در هنگام ترمز گرفتن، دیسک های چرخ می باشند و ما در این بحث قصد داریم تا به آنها بپردازیم، چنانچه فرمان در زمانیکه راننده پدال ترمز را فشار نداده است نیز لرزش دارد، علت می تواند دلایل دیگری داشته باشد که ما در این مطلب قصد نداریم تا آن را بررسی کنیم، با توجه به این نکته، ما این بخش را به رایج ترین مشکلات دیسک های چرخ و راه حل های آنها متمرکز خواهیم کرد.

یکی از دلایل احتمالی لرزش در چرخ خودرو، محکم نبودن دیسک های چرخ است. در این صورت، شما باید خود را به یکی از نماینگی های مجاز رنو در سرتاسر کشور یا یک مکانیکی معتبر برسانید، ایشان می داند چگونه باید این مشکل را برطرف کند. این یک مفهوم ابتدایی است که هر مکانیکی باید آن را بداند. همچنین اکثر آنها دارای یک گشتاور سنج(تورک متر) برای محکم کردن پیچ ها و مهره ها هستند. بخاطر داشته باشید که هر پیچ و مهره ای با توجه به جنس و ابعاد آن، با گشتاور مشخصی باید محکم شود.

همانطور که گفته شد، در بیشتر اوقات، فرمانی که هنگام ترمز می لرزد توسط دیسک های چرخ تاب خورده، ایجاد می شود، مکانیک شما ممکن است با یک آزمایش ساده بتواند آن را تشخیص دهد یعنی با چرخاندن دستی روتورها، نقص را احساس کند. دیسکی که سالم باشد باید آزادانه حرکت نماید و بدون هیچ گونه مقاومت، به راحتی بچرخد. 

برای تشخیص دقیق تر، لازم است تا مکانیک شما میزان تاب داشتن دیسک ها را بوسیله میکرومتر اندازه گیری کند. نقاط خشن یا مناطقی که بیش از سایر قسمت های دیگر فرسوده شده اند، ممکن است با یک ماشین تراش دوباره ماشین کاری شوند و لایه بسیار نازکی از سطح دیسک را تراشیده تا سطح آن دوباره صاف شده و تاب آن گرفته شود ولی این کار به هیچ عنوان توصیه نمی شودزیرا تراشکاری سطح دیسک، موجب می شود تا ضخامت آن کم شده و باریک شدن دیسک چرخ ممکن است پیامدهائی به دنبال داشته باشد، پیشنهاد ما در این مواقع، تعویض دیسک های چرخ با قطعه اصلی می باشد. 

آیا اگر فرمان خودرو من هنگام ترمز لرزید، رانندگی با آن ایمن است؟

اگر هنگام فشردن پدال ترمز، فرمان تکان می خورد، احتمال اینکه به زودی به مکانیک نیاز داشته باشید وجود دارد. اینکه دقیقاً چقدر زود باید به ایشان مراجعه کنید، به عوامل مختلفی از جمله علت لرزش ها بستگی دارد. اگر مشکل به دلیل مهره های شل شده باشد، ادامه استفاده از خودرو درست نیست و باید هرچه سریعتر به مکانیک مراجعه کنید.

همانطور که در بخشهای قبلی اشاره کردیم، در بیشتر موارد دیسک های چرخ تاب خورده، باعث لرزش فرمان می شوند. نادیده گرفتن این مشکل مطمئناً امکان پذیر است، اما این کار شما را به خطر می اندازد. ارتعاشات مزمن باعث شل شدن یا فرسودگی کالیپرها، پیچ و مهره ها، لنت ترمز و سایر اجزای سیستم ترمز می شود. این امر به سرعت هزینه آنچه را که در اصل تعمیری نسبتاً ارزان بود، افزایش می دهد. هزینه تعویض کل یک سیستم ترمز، چندین برابر تعویض دیسک های چرخ خواهد بود.

دلیل دیگر برای اینکه نباید از دیسک های تاب خورده غافل شد این است که ممکن است لرزش ناشی از ترمز منجر به از دست رفتن ثبات و پایداری خودرو شود. رانندگی با دیسک هائیکه تاب دارند، یکی از خطرناک ترین کارهایی است که ممکن است انجام دهید و سلامت خود و دیگران را به خظر اندازید.

به طور خلاصه، رانندگی برای مدتی کوتاه با دیسک های تاب خورده احتمالاً مشکلی ندارد، اما مسئله را برای مدت طولانی نادیده نگیرید. انجام این کار در طولانی مدت منجر به آسیب قابل توجهی در سیستم ترمز و تعمیرات گرانتر می شود. در هر صورت، بهتر است هرچه سریعتر مشکل برطرف شود. بنابراین قبل از اینکه با ماشین لرزان خود به جاده بروید، حتماً از مکانیکی که به آن اعتماد دارید بخواهید نگاهی به سیستم تعلیق و فرمان بیندازد، این احتمال وجود دارد که بتوانید بدون صرف هزینه ای گزاف سریعاً مشکل را حل کنید.

سوالات متداول در مورد لرزش فرمان

چرا وقتی در سرعت زیاد ترمز می کنم فرمان من می لرزد؟

همانطور که در بالا توضیح داده شد، دیسک های تاب خورده باعث لرزش فرمان در هنگام ترمز می شوند، در این وضعیت لازم است در اسرع وقت به یکی از نمایندگی های مجاز رنو در سراسر کشور مراجعه نمائید تا بررسی های لازم بر روی خودرو انجام گیرد.

وقتی ماشینم هنگام ترمز لرزش می کند یعنی چه؟

اگر لرزش در فرمان و پدال ترمز احساس شود، ممکن است مشکلی در دیسک های چرخ وجود داشته باشد. دیسک های چرخ معمولا از آلیاژهای مخصوصی از فلز ساخته می شوند و همیشه در معرض فرسایش قرار دارند، به این معنی که در اثر کارکرد زیاد، از ضخامت آنها کاسته می شود، هنگامی که ترمز می کنید، دیسک های چرخ توسط لنت ها فشار داده می شوند تا سرعت وسیله نقلیه شما را کاهش دهند. دیسک هائی که از وضعیت استاندارد خارج شده اند، می توانند منجر به لرزش فرمان و ترمز شوند.

وقتی در هنگام رانندگی فرمان شما می لرزد به چه معناست؟

اگر پدال ترمز شما به همراه فرمان می لرزد، ممکن است مشکل از سیستم ترمز فرسوده باشد.

آیا رانندگی با فرمان لرزان ایمن است؟

رانندگی با ماشینی که دارای پایداری مناسب نمی باشد، به هیچ عنوان توصیه نمی شود لذا باید به تعمیرگاه مراجعه کنید تا مشکل ماشین شما زودتر حل شود. ارتعاشات می تواند باعث فرسودگی لنت ترمز، کالیپر و پیچ و مهره ها شود و نادیده گرفتن مشکل احتمالاً هزینه بیشتری برای شما خواهد داشت.

چرا ماشین من هنگام رانندگی با سرعت کم می لرزد؟

این می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. اگر ماشین شما هنگام ترمز لرزش دارد، باید دیسک های چرخ را بررسی کنید زیرا احتمال دارد که با گذشت زمان دچار تاب خوردگی شده باشند.