تسمه تایم چیست و چه زمانی باید آن را تعویض کرد
خودروها نیروی حرکت پیشرانه خود را از آزاد شدن انرژی ناشی از سوختن بنزین در محفظه احتراق می‌گیرند؛ این شاید ساده‌ترین تعریف از نوع کارکرد خودرو باشد اما در عمل هر یک از فرایندها نیازمند اجزا و عناصری است که باید در کسری از ثانیه وظیفه خود را به نحو احسن انجام دهند تا خودرو نیز بتواند به خوبی وظایف خود را در قبال سرنشینانش انجام دهد.
تسمه تایم چیست؟
یکی از اجزای بسیار مهم خودروها از دیرباز تاکنون تسمه تایم یا تسمه تایمینگ (Timing Belt) بوده است. وظیفه اصلی تسمه تایم در موتورهای احتراقی درون سوز این است که سرعت گردش میل سوپاپ و میل لنگ را با یکدیگر هماهنگ می‌کند تا به این وسیله عمل احتراق در داخل محفظه به خوبی انجام شود. میل سوپاپ یا میل بادامک نیز قطعه‌ای از موتور خودرو است که وظیفه باز و بسته کردن سوپاپ‌ها را بر عهده دارد. تسمه تایم میل لنگ را به میل سوپاپ وصل کرده و با زمان بندی مناسب عمل باز و بسته شدن دریچه سوپاپ را کنترل می‌کند. تسمه تایم در واقع مهترین عنصر در آغاز ۴ عمل اصلی موتور خودرو شامل مکش، تراکم، احتراق و تخلیه گاز است.
برخی شرکت‌های خودروسازی در حال حاضر از زنجیر به جای تسمه استفاده می‌کنند که البته تغییری در ماهیت کارکرد این قطعه در موتور نخواهد داشت البته با توجه به جنس آن عمر تعویض آنها بیشتر از تسمه‌های پلاستیکی است.
محل قرار گیری تسمه تایم نیز بسیار مهم است چرا که اگر تسمه تایم یک یا چند دندانه جابجا شود زمان بندی باز و بسته شدن سوپاپ‌ها به هم ریخته و موجب اختلال در کار موتور می‌شود.
عمر مفید تسمه تایم
با توجه به اینکه در حال حاضر اکثر خودروسازان از جمله رنو از تسمه‌های پلاستیکی استفاده می‌کنند بهتر است که به صورت دوره‌ای با مراجعه به نمایندگی‌های مجاز رنو و دیگر شرکای تجاری آن یعنی ایران خودرو و سایپا به متخصصان اجازه دهید تا با بررسی وضعیت تسمه در صورت نیاز عملیات تعویض را انجام دهند. عمر تسمه تایم رنو برای خانواده تندر، رنو ساندرو و رنو ساندرو استپ وی در شرایط معمولی حدود ۶۰ هزار کیلومتر تخمین زده می‌شود که البته با توجه به علائم یا عدم عملکرد مناسب خودرو حتماً در سریع‌ترین زمان مناسب باید به نمایندگی مراجعه شود.
پاره شدن تسمه تایم
دلیل تاکید بر مراجعه و بازدیدهای دوره‌ای از تسمه تایم اهمیت این قطعه است که در صورت پاره شدن می‌تواند خسارت‌های مالی سنگین و حتی خسارت جانی برای سرنشینان خودرو داشته باشد. تسمه تایم بر اثر کارکرد پس از مدتی مستهلک می‌شوند و در صورت بی توجهی به تعویض آن و پاره شدن تسمه، تنظیم زمانی حرکت سوپاپ‌ها و پیستون به هم می‌ریزد و در این حالت احتمال اینکه با یکدیگر برخورد کنند بسیار زیاد است. این برخورد می‌تواند باعث خم شدن سوپاپ، آسیب دیدن میل سوپاپ، آسیب دیدن سیلندر، آسیب دیدن پیستون، دیواره سیلندر و یا حتی همه این موارد شود. بنابراین به هیچ وجه بررسی وضعیت تسمه تایم را فراموش نکنید.
چه زمانی تسمه تایم رنو را تعویض کنیم؟
جدا از زمان دوره‌ای تعویض تسمه تایم خودرو به صورت معمولی ممکن است ایراداتی در عملکرد خودرو پیش آید که منشأ آن تسمه تایم ماشین باشد. همچنین ممکن است به هر دلیل از جمله عدم استفاده از تسمه تایم اصلی رنو مشکلاتی در خودرو به وجود آید.
اولین راه برای تشخیص اینکه زمان تویض تسمه تایم رنوی شما فرا رسیده است یا نه می‌تواند بررسی وضعیت ظاهری آن باشد. هر گونه وجود ترک در تسمه، از بین رفتن دندانه‌ها و مواردی از این دست می‌تواند نشانه‌ای بر پایان عمر این قطعه داشته باشد.
همچنین در صورتی که هنگام راندگی در دور موتور ۲ تا ۴ هزار متوجه تنظیم نبودن موتور شدید حتماً تسمه تایم خودرو را بررسی کنید. محکم نبودن تسمه تایم به اندازه کافی می‌تواند باعث ایجاد لغزش تسمه روی پولی و در نتیجه هرزگردی آن در زمان سرعت گرفتن شود. در واقع در زمان شتاب گیری دور موتور خودرو بالاتر از حالات معمول است. از بین رفتن دندانه‌های تسمه تایم نیز می‌تواند یکی دیگر از دلایل وقوع چنین اتفاقی باشد.
به علاوه در صورتی که خودروی شما در زمان استارت زدن دچار مشکل است و درست استارت نمی‌خورد بهتر است تسمه تایم خودرو را بررسی کنید؛ عدم عملکرد صحیح تسمه تایم باعث عدم عملکرد صحیح سوپاپ‌ها، پیستون‌ها و در نتیجه عدم عملکرد صحیح موتور در زمان استارت و حرکت شود.
یکی دیگر از نشانه‌های خرابی تسمه تایم رنو این است که به دلیل عملکرد نامناسب تسمه موتور مجبور است توان و سوخت بیشتری را مصرف کنید در نتیجه میزان بیشتر گاز از اگزوز آن خارج می‌شود. پس در صورتی که خودروی شما زیاد از حد دود می‌کند فراموش نکنید که تسمه تایم را هم مورد بررسی قرار دهید.
تسمه تایم اصلی رنو
متخصصان شرکت رنو به تمام شما رنو سواران عزیز توصیه می‌کنند که در وهله اول برای تعویض تسمه تایم خودروی رنوی خود حتماً در صورت امکان به نمایندگی‌های مجاز این شرکت یا شرکای تجاری آن یعنی ایران خودرو یا سایپا مراجعه کنید. در مرحله دوم حتماً توجه داشته باشید که در زمان تعویض تسمه تایم خودرو تمام کیت آن شامل خود تسمه و دیگر متعلقات از جمله هرزگردها و… به صورت کامل تعویض شوند.
اما نکته مهم دیگر این است در صورتی که به نمایندگی‌های ذکر شده دسترسی ندارید حتماً سعی کنید که از تسمه تایم اصلی رنو برای خودروی خود استفاده کنید. این نکته را فراموش نکنید شاید استفاده از نمونه‌های تقلبی کمی ارزان‌تر باشد اما این را هم در نظر بگیرید که عدم عملکرد صحیح این قطعه می‌تواند خسارتی سنگین به شما وارد کند.
حال اگر برای شما این پرسش پیش آمده است که چگونه قطعه اصلی رنو را از نوع غیر اصلی آن تشخیص دهید باید بدانید که به طور کلی قطعات اصلی رنو دارای دو مشخصه ویژه هستند:
۱- بسته بندی محصولات رنو که روی آن کلمات Group Renault و Genuine Part به زبان‌های انگلیسی و Groupe Renault و Pieces D'Origine به زبان فرانسوی نوشته شده است و ترتیب قرار گرفتن این نوشته‌ها روی بسته نیز دارای الگوی خاصی است. در حال حاضر قطعه یدکی اصلی در دو بسته بندی سفید و کارتن‌ها قهوه‌ای رنگ عرضه می‌شوند. به این نکته نیز توجه کنید که علی رغم اینکه گروه خودروسازی رنو شامل شرکت‌های خودرو سازی داچیا، سامسونگ موتورز، آوتوواز و آلپاین است اما هرگونه بسته بندی دیگری که نام‌های Dacia, Dacia Group و داچیا روی آن وجود داشته باشد قطعه تقلبی محسوب می‌شود.
۲- برچسب‌های امنیتی رنو که برای هر محصولی به صورت منحصر به فرد تولید شده است. برچسب امنیتی محصولی است که با الصاق به کالاهای تولیدی و اسناد و مدارک، امنیت و اعتبار آنها را تضمین می‌کند. این نوع برچسب‌ها قابل کپی‌برداری نبوده و در ساخت آنها از تکنیک‌های خاصی همانند تکنولوژی مورد استفاده در چاپ اسکناس استفاده می‌شود. تمامی قطعات استاندارد گرو رنو با برچسب امنیتی عرضه می‌شوند. قطعاتی که با این برچسب و به همراه نشان تجاری توزیع می‌شوند، اصل و استاندارد است. برچسب‌های امنیتی درج شده روی محصولات اصلی رنو دارای این مشخصه‌ها هستند: برچسب اطمینان دارای جوهر حساس به نور است که با تغییر زاویه تابش رنگ آن از طیف خاکستری به طلایی تغییر پیدا می‌کند. مورد دیگر وجود کد پیگیری منحصر به فرد بر روی این برچسب هاست. با توجه به پیچیدگی تولید این کدها امکان جعل آنها برای جاعلان دشوار و هزینه‌بر است.
