سیبک فرمان چیست و علائم خرابی آن کدامند؟

حرکت خودرو به وسیله عملکرد صحیح و منظم قطعات زیادی میسر می شود که در این میان سیستم تعلیق و سیستم فنربندی از اهمیت خاصی برخوردار هستند. فرمان پذیری یا هندلیبگ خودرو یکی از مهمترین شاخصه های هر خودرویی می باشد و در زمان انتخاب می تواند کمک فراوانی برای خرید خودروی مورد نظر انجام دهد.

این سیستم از اجزایی همانند سیبک، فنرها، کمک فنر ها و ... تشکیل شده است که وظیفه اصلی آن اتصال بدنه و چرخ ها به یکدیگر و مدیریت ارتباط بین جاده و خودرو است. سیستم تعلیق خودرو در وظایف دیگری مانند هدایت خودرو، شتاب گرفتن آن و همچنین ترمز و توقف خودرو نقش مهمی را ایفا می کند.

به عنوان مثال کمک فنرها وظیفه دارند که نوسانات ایجاد شده در فنر خودرو را کنترل و در نهایت آنها را میرا کند. میزان حرکت فنر و ارتعاشات وارده به کمک فنر را می توان عامل اصلی افزایش یا کاهش عمر کمک فنرها دانست، یا دیفرانسیل قسمتی از وسائل انتقال نیروی محرکه هستند که سبب می‌شوند چرخ‌ها با سرعت‌های مختلف و با نیرویی مساوی بچرخند.

همچنین میله موجگیر بخشی از سیستم تعلیق خودرو است که به پایداری خودرو در پیچ های تند یا حرکت مارپیچی کمک می کند.  این میله معمولا یک میله فولادی است و در دو سر خود دارای بوش می باشد که معمولاً زیر قسمت جلوی خودرو وصل شده و چرخ های مقابل را به یکدیگر متصل می کند. همه این قطعات در کنار قطعات دیگر وظیفه فرمان پذیری خودرو و حرکت نرم و ایمن آن را در زمان رانندگی بر عهده دارند.

در خودرو قطعه ای به نام سیبک فرمان (به انگلیسی Ball Joint) وجود دارد که علاوه بر متصل کردن چرخ ها به سیستم تعلیق، واسطه چرخیدن چرخ ها هم می شود. این قطعه کروی شکل، باعث چرخش چند محور مجزا، به صورت هم زمان می شود. البته سیبک در چند قسمت از خودرو به کار رفته است که قطعات شبیه به هم هستند اما هر کدام وظیفه خاص خود را دارند.

در این بین سیبک فرمان، از یک طرف به طبق های خودرو و از سوی دیگر به متعلقات چرخ متصل می شود. فرمان خودرو را به هر طرف بچرخانید، این قطعه هم چرخ ها را به همان طرف می چرخاند. سیبک ها همواره تحت فشار نیروهای کششی هستند و تلاش می کنند که از میزان اصطکاک به وجود آمده در بین قطعات بکاهند. به علاوه سیبک فرمان علاوه بر جهت دهی به چرخ های خودرو، تحمل بخشی از وزن خودرو را نیز بر عهده دارد.

این قطعه مانند سایر اتصالات مکانیکی می بایست گریس‌ کاری مناسبی داشته و به منظور جلوگیری از  اتلاف روانکارهای داخل قطعه و همچنین ممانعت از ورود گرد و خاک و ذرات دیگر به داخل آن از گردگیر مناسب استفاده شود.

در صورتی که سیبک فرمان خراب شود و حرکت مفصلی خود را به درستی انجام ندهد فرمان پذیری خودرو با اشکال مواجه می شود. سیبک نباید در راستای محور عمودی حرکتی داشته باشد؛ لقی مجاز این قطعه در راستای عمود آنقدر کم است که با دست حس نمی‌شود. پس خرابی و لقی آن موجب لرزش فرمان می‌ شود.

علائم خرابی سیبک فرمان رنو

سیبک فرمان همانند دیگر قطعات سیستم تعلیق تحت فشار زیادی است و با توجه به اهمیت آن باید از سلامت آنها اطمینان یافت. ممکن است این قطعه در اثر ضربات شدید در تصادفات یا عبور از مسیرهای ناهموار دچار لهیدگی و حتی شکستگی شود. به علاوه این قطعه در معرض خوردگی و زنگ زدگی نیز قرار دارد و در اثر کارکرد به مدت طولانی و قرار گرفتن تحت فشار می تواند دچار سایش و لقی نیز شود.

هرزشدن مهره و یا خرابی رزوه پیچ سیبک، پارگی گردگیر و نفوذ گرد وغبار به داخل سیبک نیز از اتفاقاتی هستند که ممکن است برای این قطعه رخ دهد.

آسیب دیدگی سیبک فرمان به هر دلیلی از جمله دلایل مذکور می تواند علائمی همچون افزایش فرسودگی سایر قطعات سیستم فرمان، ساییده شدن لاستیک های جلوی خودرو یا به اصطلاح لاستیک سایی، کاهش فرمان پذیری خودرو، سفت شدن فرمان خودرو یا لقی و خلاصی بیش از حد آن و عدم بازگشت اتوماتیک فرمان خودرو به وضعیت مستقیم پس از عبور از پیچ را به همراه داشته باشد.

کشیده شدن فرمان به یک سمت، شنیده شدن صدا در هنگام عبور از دست انداز و لرزش فرمان در زمان حرکت یا پیچیدن خودرو از دیگر علائم خرابی سیبک فرمان است.

سیبک فرمان اصلی رنو

همانطور که در بالا خواندیم سیبک فرمان از اهمیت بالایی در پایداری، فرمان پذیری و امنیت خودرو دارد لذا توصیه مجله رنو ایران به شما این است تا در صورت برخورد با علائم خرابی احتمالی این قطعه، در اولین فرصت خودروی خود را به یکی از نمایندگان خدمات پس از فروش رنو و یا شرکای تجاری آن در سراسر کشور انتقال دهید تا توسط متخصصین مورد بررسی قرار گیرد.

البته در صورتی که به این نمایندگی ها دسترسی ندارید تا حد امکان سعی کنید که قطعه مورد نیاز را از میان قطعات استاندارد و اصلی تهیه کنید. قطعات اصلی رنو دارای مشخصه هایی است که شناسایی آنها را از نمونه های تقلبی آسان می کند.

به منظور تشخیص بسته بندی اصلی از سایر بسته بندی ها می بایست به نکات زیر توجه کنید:

• عبارت "Group Renault" و "Groupe Renault" به هر دو زبان انگلیسی و فرانسوی بر روی کلیه جعبه ها درج شده است.
• عبارت "Genuine Parts" و "Pieces D'Origine" و"Piezas De Origen" (به معنای قطعه اصلی) نیز بر روی کلیه جعبه ها به چاپ رسیده است.

به جز این دو عبارت هر عبارت دیگری بر روی جعبه ها مشاهده شود به معنای تقلبی بودن بسته قلمداد می شود. همچنین در حال حاضر قطعه یدکی اصلی در دو بسته بندی سفید و کارتن‌ها قهوه‌ای رنگ عرضه می‌شوند.

شاخصه دوم شناسایی قطعه اصلی و استاندارد رنو درج برچسب های امنیتی این شرکت بر روی بسته بندی قطعه است. این برچسب ها دارای کد پیگیری منحصر به فرد هستند که جهت شناسایی فروشنده قطعه و کشور سازنده مورد استفاده قرار می گیرند. به علاوه در ساخت این بر چسب ها از جوهر حساس به نور استفاده شده است که با تغییر زوایه تابش رنگ آن از خاکستری به طلایی تغییر می کند.