فیلتری در خودرو که کمتر کسی از وجود آن باخبر است، فیلتر انژکتور!

نویسنده: علیرضا کرامتیان، مدیر مرکز فنی(آموزش و پشتیبانی فنی، گارانتی) و شبکه نمایندگی های خدمات پس از فروش شرکت رنو ایران

هر زمان صحبت از سرویس های دوره‌ای خودرو می‌شود، ذهن همه صاحبان خودرو حتی آنهایی که کمترین اطلاعاتی از خودرو دارند، متوجه تعویض روغن موتور، فیلتر روغن، فیلتر هوا و فیلتر کابین سرنشینان(فیلتر اتاق) می‌شود. اگر راننده‌ای دارای اطلاعات بیشتری باشد و یا دفترچه راهنمای خودرو را مطالعه کرده باشد، می‌داند که لنت‌های خودرو و کلیه مایعات خودرو نیز در هر سرویس دوره‌ای لازم است تا کنترل شوند. توصیه شرکت‌های سازنده خودرو در خصوص زمان و میزان پیمایش(کیلومتر کارکرد) سرویس‌های دوره‌ای معمولاً نزدیک به هم و بین 7000 تا 10000 کیلومتر و یا یک سال است. بعضی از شرکت های خودروسازی بر روی اولین سرویس خودرو تأکید بیشتری داشته و میزان پیمایش(کیلومتر کارکرد) و زمان انجام آن را کمتر اعلام می‌کنند.

در بعضی از سرویس‌های دوره ای، مواردی مانند تعویض فیلتر بنزین(در صورت وجود) و شمع‌های خودرو نیز لازم است انجام می‌گیرد که میزان پیمایش(کیلومتر کارکرد) آن توسط شرکت تولید کننده خودرو اعلام می‌گردد.

سرویس‌های دوره‌ای بلندمدت که معمولاً هر 60000 کیلومتر و یا چهار سال می‌بایست انجام گیرد، علاوه بر موارد فوق شامل تعویض کیت تسمه تایم (در صورتی که سیستم تایمینگ خودرو تسمه باشد) و کیت تسمه دینام نیز می‌شود.

در سرویس‌های دیگر، تعویض روغن گیربکس و تعویض روغن دیفرانسیل‌ عقب(درصورتی‌که خودرو دو دیفرانسیل باشد) نیز توسط شرکت سازنده خودرو توصیه می‌گردد.

در کیلومترهای بالاتر شستشوی انژکتورها نیز انجام می‌گیرد که معمولاً زمان و میزان پیمایش(کیلومتر کارکرد) برای آن تعیین نشده است و تشخیص لازم بودن شستشوی آنها توسط کارشناس فنی و یا مکانیک آموزش دیده و پس از انجام بررسی و انجام تست‌های لازم و بکارگیری دستگاه عیب‌یاب انجام می‌شود.

در این میان فیلتری وجود دارد که علی‌رغم وظیفه بسیار مهمی که بر عهده دارد ولی کمتر مورد توجه قرار گرفته و بعضی از صاحبان خودرو حتی از وجود آن نیز بی‌ خبر هستند. این فیلتر، فیلتر انژکتور است و هر انژکتور بصورت مستقل دارای یک فیلتر است لذا هر خودرو با توجه به اینکه موتور آن دارای چه تعداد انژکتور است، دارای همان تعداد فیلتر انژکتور نیز می باشد. این فیلترها به صافی سوزن انژکتور و یا صافی انژکتور نیز معروف می باشند.

وظیفه این فیلتر جلوگیری از ورود ناخالصی‌های موجود در بنزین به داخل انژکتور است که توانسته‌اند از فیلتر بنزین عبور کنند. محل قرارگیری این فیلتر در مجرای ورودی انژکتورها می باشد و دارای ابعاد کوچکی هستند.

چنانچه این فیلتر در زمان لازم تعویض نشود، ممکن است از حجم بنزینی که باید وارد انژکتور شود، کم شده و موجب گردد تا از میزان پاشش انژکتور کاهش یافته و نهایتاً احتراق ناقص (Misfire) را به همراه داشته باشد. بدترین وضعیت این است که میزان بنزینی که وارد انژکتور می شود، آنقدر کم باشد که عدم احتراق در آن سیلندر را به دنبال داشته باشد.

تصویر فوق parameterها و statusهای مربوط به وضعیت Misfire، میزان پاشش انژکتور و عملکرد اکسیژن سنسورهای یک خودرو تندر را در دستگاه عیب‌یاب رنو (Clip) نمایش می‌دهد که سیلندر شماره دو دچار احتراق ناقص شده است. لازم به ذکر است که فقط یکی از دلایل ایجاد احتراق ناقص ممکن است گرفتگی و کثیف بودن فیلتر انژکتور باشد که کارشناس فنی با بررسی، تفسیر و آنالیز بقیه موارد و کنترل‌کردن قطعات مختلف می‌تواند از منشا ایراد مطلع شده و دستور تعمیرات و یا تعویض قطعات را صادر نماید.

یکی از دلایل کثیف‌شدن و یا گرفتگی فیلتر انژکتور ممکن است عدم تعویض به موقع فیلتر بنزین(در صورتی‌که خودرو مجهز به فیلتر بنزین باشد) باشد؛ بنابراین توصیه می‌شود تا همواره فیلتر انژکتور مورد توجه قرار گیرد و در زمان مناسب تعویض گردد. اگر این فیلتر به موقع تعویض نشود حتی ممکن است گرفتگی و آسیب‌دیدگی انژکتور را نیز به همراه داشته باشد.

لازم به ذکر است که چنانچه صاحب خودرو اقدام به سوخت‌گیری در جایگاه‌های بنزینی نماید که تخلف نموده و گازوئیل و یا آب به بنزین اضافه می‌نمایند و یا مالک اقدام به‌ اضافه کردن مکمل‌های بنزین غیراستاندارد(که معمولاً در بعضی جایگاه‌های بنزین فروخته می‌شود) نماید، نیز ممکن است موجب آسیب دیدن و یا گرفتگی کلیه قطعات سیستم سوخت‌رسانی از جمله پمپ بنزین، فیلتر بنزین، لوله های ارتباطی، ریل سوخت، فیلتر انژکتور و انژکتور گردد.

تعویض فیلتر انژکتور(صافی سوزن انژکتور) می‌بایست بوسیله ابزار مخصوص(که در شکل زیر نمایش داده شده است) و با دقت زیاد و بوسیله تعمیرکاری انجام گیرد که آموزش‌های لازم را دیده باشد و مهارت کافی را داشته باشد.

دقت شود که در هنگام تعویض فیلتر انژکتور، لازم است تا اورینگ‌های انژکتور(که در شکل فوق، سمت چپ نمایش داده شده است) نیز تعویض گردد، در غیر این صورت ممکن است موجب نشتی بنزین گردد که خطرات زیادی از جمله آتش سوزی را می تواند به دنبال داشته باشد.

A filter in the vehicle that a few people know about it!

Writer: Alireza Keramatian/ Renault IRAN Technical Hub and Network Manager